Octrooi aanvragen

Is mijn idee of vinding nieuw?

Dat is om twee reden een goede vraag. U kunt zelf onderzoeken of uw octrooi aanvraag ‘nieuw’ is.

1. Voordat u uw vinding in de openbaarheid brengt (bijvoorbeeld via een beurs of een website) dient u zich als ondernemer af te vragen: kan ik mijn vinding beschermen en zo ja, heeft dat zin? Bedenk: na openbaarmaking kan een octrooi uw vinding niet (goed) meer beschermen.
2. Voordat u veel geld steekt in het naar de markt brengen van uw vinding moet u zich afvragen: is mijn vinding, op mijn markt, al beschermd door een ander? Zo ja, dan zal die ander gebruik maken van zijn recht om de toepassing van uw vinding te verbieden. Beide vragen kunt u terugbrengen tot de hamvraag bij elke innovatie: is mijn idee of vinding nieuw?

Een verkennend nieuwheidsonderzoek (VNO)

Voor een doe-het-zelf onderzoek naar nieuwheid moet u eerst vaststellen wat de essentie is van uw vinding: welk probleem lost u op en hoe doet u dat. Welk (vaak subtiele) kenmerk van uw vinding is essentieel voor de oplossing van het probleem? U kunt tegenwoordig uw zoekomgeving beperken tot het internet. Daarbij kan gebruik gemaakt worden van de bekende generieke zoekmachines, zoals Google en Yahoo. Verder zijn er speciale zoekmachines (verticale zoekmachines) voor het zoeken in afgebakende zoekgebieden, zoals in boeken en tijdschriften, wetenschappelijke literatuur en zo ook in de octrooiliteratuur. Al deze zoekgebieden kunnen zogenaamd ‘nieuwheidsschadelijk’ materiaal bevatten. D.w.z. foto’s, tekeningen, teksten, recepturen, formules etc. waaruit u moet concluderen dat van nieuwheid geen sprake meer is. Zelfs in Donald Duck kan ooit een vergelijkbare vinding beschreven zijn.

De bedoeling van een nieuwheidsonderzoek is niet om de onderste steen boven te krijgen, dat zou teveel inspanning vergen. De opzet is om makkelijk toegankelijke, grote bronnen met een goede zoekmachine te doorzoeken. Daarom wordt hier gesproken van een verkennend nieuwheidsonderzoek (VNO).

Zelf zoeken in octrooidatabases

In de praktijk wordt een VNO beperkt tot het zoeken van nieuwheidsschadelijk materiaal in de octrooiliteratuur. Een onderzoeker van een octrooiverlenende instantie baseert zijn oordeel over nieuwheid ook voornamelijk op die informatiebron. Een gebruiksvriendelijke zoekmachine voor het wereldwijd zoeken in de octrooiliteratuur biedt Espacenet.

Het doe-het-zelf onderzoek kan duidelijkheid verschaffen. Bijvoorbeeld wanneer het een document oplevert waarin een volledig identieke vinding beschreven wordt. Ervaring leert echter, dat ondernemers het weliswaar interessant vinden om kennis te nemen van de vaak zeer omvangrijke octrooiliteratuur, maar geduld en ook expertise missen om goed octrooionderzoek te doen. Ook valt het niet mee om zelf advocaat van de duivel te spelen. Het uitbesteden van het onderzoek is dan een kleine stap geworden.

De uitkomst van een verkennend nieuwheidsonderzoek

Een VNO kan twee uitkomsten geven:

1. er werd tenminste één document gevonden dat als nieuwheidsschadelijk ingeschat wordt;
2. het onderzoek leverde geen nieuwheidsschadelijk geachte documenten op.

In het eerste geval wordt nader afgewogen of het zin heeft om toch octrooi aan te vragen op bijvoorbeeld een aspect van de vinding. Ook kan besloten worden om de status van een octrooi nader te onderzoeken. Bijvoorbeeld om na te gaan in welke landen een recht van toepassing is. Deze kennis kan de ondernemer gebruiken bij zijn afweging om zijn vinding wel of niet te commercialiseren en zo ja, in welke landen.

Terwijl met een redelijke zekerheid geconcludeerd kan worden dat een vinding niet nieuw is, kan nooit met absolute zekerheid geconcludeerd worden dat een vinding wel nieuw is. Een VNO is, zoals gezegd, niet uitputtend. Zo wordt alleen in octrooidatabases gezocht en delen van die databases zijn niet openbaar of moeilijk toegankelijk (taal!). Simpel gezegd is een VNO een onderzoek dat je als ondernemer minimaal uitgevoerd moet hebben om risico’s te beperken en kansen te benutten.